1 - بورس چیست؟
بورس بازاری است که به صورت متشکل و رسمی فعالیت می‌کند. بورس دارای انواعی است که عبارتند از: 1- بورس اوراق بهادار، 2- بورس کالا، 3- بورس ارز 4- بورس اوراق مشتق.
2- بورس اوراق بهادار چیست و چه وظیفه‌ای دارد؟
بورس اوراق بهادار بازاری متشکل و رسمی است که اوراق بهادار پذیرفته شده در آن بر اساس قوانین و مقررات خاصی بین خریداران و فروشندگان دادوستد می‌شود. وظیفه اصلی بورس اوراق بهادار فراهم آوردن بازاری شفاف (ارائه اطلاعات کامل برای خریداران و فروشندگان) برای دادوستد اوراق بهادار است.
3 - خریدوفروش سهام در بورس به چه شکل انجام می‌شود؟
خریدوفروش سهام در بورس به‌وسیله کارگزاران انجام می‌شود. به این ترتیب که کارگزاران به وکالت از سهامداران سفارشات خریدوفروش را وارد سیستم معاملات می‌کنند. معاملات در سیستم بر اساس روش حراج دو طرفه انجام می‌شود. یعنی نوبت‌های خرید بر اساس قیمت‌های بیشتر در هر لحظه و نوبت‌های فروش بر اساس کمترین قیمت در هرلحظه مرتب می‌شوند و هر زمان که بهترین قیمت خرید و بهترین قیمت فروش برابر شد معامله بر روی سهام انجام می‌شود.
4 - کارگزار کیست؟
کارگزار شخصی حقوقی (شرکتی) است که خریدوفروش سهام توسط وی صورت می‌گیرد. مجوز کارگزاری به افرادی داده می‌شود که علاوه بر داشتن برخی ویژگی‌ها از قبیل سوابق حرفه‌ای، قبولی در آزمون و امین بودن، مطابق قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی می‌بایست شرایط عضویت در کانون کارگزاران، پذیرش در بورس اوراق بهادار و مجوز فعالیت در بورس را دارا باشند.
5 - کد معاملاتی چیست و نحوه دریافت آن چگونه است؟
دادوستد در سیستم معاملات از طریق کد معاملاتی صورت می‌گیرد. کد معاملاتی، کد ثابتی است که از طریق آن سرمایه‌گذار در سیستم معاملات شناسایی می‌شود. این کد که بر اساس مشخصات فردی سرمایه‌گذار ایجاد شده است. متشکل از سه حرف اول نام خانوادگی فرد سرمایه‌گذار و یک عدد پنج رقمی است که به صورت اتوماتیک توسط سیستم رایانه‌ای مشخص می‌شود. لذا خرید و فروش اوراق بهادار مشروط به دریافت کد معاملاتی است که این امر از طریق کارگزار و با ارائه مستندات شناسایی سرمایه‌گذار نظیر شناسنامه و کد ملی امکان‌پذیر است. دریافت کد معاملاتی برای اشخاص حقوقی (شرکت‌ها) مستلزم ارائه اساسنامه و روزنامه رسمی شرکت است.
6 - هزینه داد و ستد سهام در بورس اوراق بهادار برای سهامدار به چه میزانی است؟
مبلغی که خریدار برای سفارش‌های خرید می‌پردازد عبارت از 4/0 درصد ارزش خرید بابت کارمزد کارگزار و 15/0 درصد ارزش خرید بابت کارمزد گسترش بورس است. برای سفارش‌های فروش، علاوه بر کارمزد کارگزار و کارمزد گسترش بورس، 5/0 درصد از محل فروش بابت مالیات پرداخت می‌شود. حداقل کارمزد کارگزار 15.000 ریال و حداکثر آن 100 میلیون ریال می‌باشد.
7 - وجه حاصل از فروش سهام چه زمانی قابل وصول است؟
وجه حاصل از فروش سهام، سه روز کاری پس از انجام معامله قابل دریافت است. روزهای کاری، ایام هفته به جز روزهای پنج‌شنبه و تعطیلات رسمی می‌باشد.
8 - چه زمانی برگه سهام خریداری شده به دست خریدار می‌رسد و از چه موقع قابل فروش است؟
گواهی‌نامه نقل و انتقال و سپرده سهام یک روز کاری پس از انجام معامله، در محل کارگزاری، آماده تحویل به خریداران سهام است. فروش سهام خریداری شده نیز از هنگام دریافت گواهی‌نامه نقل و انتقال و سپرده سهام امکان‌پذیر می‌باشد.
9 - چرا قیمت سهام کاهش می‌یابد؟
قیمت سهام هر لحظه و بر اثر تغییرات عرضه و تقاضای بازار قابل تغییر است. اگر تعداد فروشندگان یک سهم از تعداد خریداران آن بیشتر باشد، یعنی عرضه یک سهم برای فروش بیش از میزان تقاضای آن برای خرید باشد، قیمت آن سهم کاهش می‌یابد و برعکس. برای تشریح رفتاری که به تغییرات عرضه و تقاضا در بازار سهام می‌انجامد و سبب می‌شود برخی خواهان یا خریدار یک سهم شوند و برخی دیگر رویگردان یا فروشنده آن باشند، نظریه‌های مختلفی شکل گرفته است. برخی معتقدند، اصلی‌ترین عامل شکل‌دهنده قیمت سهم شرکت نظر سرمایه‌گذاران در مورد ارزش واقعی آن شرکت است. در این راستا، کاهش قیمت سهام می‌تواند در اثر عوامل درونی و برونی مختلفی اعم از امور مالی شرکت و مسائل کلان سیاسی و اقتصادی جهان، کشور و صنعتی باشد که شرکت در آن فعالیت می‌کند. همچنین، در اکثر مواقعی که شرکت‌ها به سهامداران سود پرداخت می‌کنند یا سرمایه شرکت را افزایش می‌دهند قیمت سهام کاهش می‌یابد و این کاهش قیمت کاملاً طبیعی است. چراکه مثلاً در زمان افزایش سرمایه، تعداد سهام افراد به همان میزان که سرمایه شرکت افزایش می‌یابد زیاد می‌شود و افزایش تعداد سهام تا حدودی کاهش قیمت را جبران می‌کند.
10 - مجمع عمومی چیست و انواع آن کدام است؟
مجمع عمومی شرکت سهامی، از اجتماع صاحبان سهام تشکیل می‌شود. مقررات مربوط به حضور عده لازم برای تشکیل مجمع عمومی و آراء لازم جهت اتخاذ تصمیمات، در اساسنامه شرکت معین خواهد شد، مگر در مواردی که به موجب قانون تکلیف خاصی برای آن مقرر شده باشد. بر اساس قانون تجارت، مجامع عمومی شرکت‌های سهامی به ترتیب عبارتند از مجمع عمومی مؤسس، مجمع عمومی عادی و مجمع عمومی فو‌ق‌العاده.
11 - مجمع عمومی مؤسس چه وظایفی بر عهده دارد ؟
وظایف مجمع عمومی مؤسس به قرار زیر است: 1- رسیدگی به گزارش مؤسسین و تصویب آن و نیز احراز پذیره‌نویسی کلیه سهام شرکت و تأدیه مبالغ لازم. 2- تصویب طرح اساسنامه شرکت و در صورت لزوم، اصلاح آن. 3- انتخاب اولین مدیران و بازرس یا بازرسان شرکت. 4- تعیین روزنامه کثیرالانتشاری که هرگونه دعوت و اطلاعیه بعدی برای سهامداران تا تشکیل اولین مجمع عمومی عادی در آن منتشر خواهد شد.
12 - اختیارات مجمع عمومی عادی سالیانه چیست و چه زمانی برگزار می‌شود ؟
مجمع عمومی عادی سالیانه برای رسیدگی به صورت‌های مالی شرکت، رسیدگی به گزارش مدیران و بازرسان شرکت و تقسیم سود و اندوخته بین صاحبان سهام، سالی یکبار در زمانی که در اساسنامه پیش‌بینی شده است، تشکیل می‌شود. مجمع عمومی عادی با حضور حداقل بیش از نیمی از سهامداران به نسبت تعداد سهام رسمیت می‌یابد و تصمیمات همواره با اکثریت نصف به علاوه یک آراء حاضر در جلسه رسمی معتبر خواهد بود. مهلت قانونی تشکیل مجمع عمومی عادی سالیانه طبق قانون تجارت حداکثر 4 ماه پس از پایان سال مالی شرکت می‌باشد. دعوت صاحبان سهام برای تشکیل مجامع عمومی باید از طریق نشر آگهی در روزنامه‌های کثیرالانتشار، سایت رسمی سازمان بورس یا سایت شرکت به عمل آید. فاصله بین نشر آگهی و تاریخ تشکیل مجمع حداقل 10 روز و حداکثر 40 روز می‌باشد.
13 - مجمع عمومی فوق‌العاده چیست و چه زمانی برگزار می‌شود؟
موضوعات اصلاح یا تغییر مواد اساسنامه شرکت، کاهش یا افزایش سرمایه و انحلال شرکت فقط در مجمع عمومی فوق‌العاده قابل رسیدگی است. در مجمع عمومی فوق‌العاده دارندگان بیش از نصف سهامی که حق رأی دارند باید حاضر باشند و تصمیمات مجمع همواره با اکثریت دو سوم آراء حاضر در جلسه رسمی معتبر خواهد بود.
14 - افزایش سرمایه چیست؟
هر گاه شرکت برای توسعه فعالیت‌های خود به منابع مالی جدید نیاز داشته باشد، با پیشنهاد هیئت مدیره، سهامداران شرکت افزایش سرمایه را در جلسه مجمع عمومی فوق‌العاده مورد بررسی و رأی‌گیری قرار می‌دهند تا سرمایه شرکت به میزان مورد نظر افزایش یابد.
15 - روش‌های افزایش سرمایه کدام است؟
شرکت‌ها از سه روش می‌توانند سرمایه خود را افزایش دهند. الف) از محل سود انباشته و اندوخته طرح و توسعه در قالب سهام جایزه ب) از محل آورده نقدی و مطالبات در قالب حق تقدم ج) از محل صرف سهام. در روش اول شرکت، سهام جدید ناشی از افزایش سرمایه را به سهامداران می‌دهد و برای این کار نیازی به پرداخت وجه توسط سهامداران نمی‌باشد. در روش دوم شرکت، سهام جدید ناشی از افزایش سرمایه را به ازای دریافت 1000 ریال برای هر حق تقدم (به قیمت اسمی سهم) به سهامداران می‌فروشد. در روش سوم با سلب حق تقدم سهامداران، سهام جدید ناشی از افزایش سرمایه به قیمت بازار مورد پذیره‌نویسی کلیه متقاضیان قرار می‌گیرد
16 - در چه صورت افزایش سرمایه شرکت به سهامداران تعلق می‌گیرد؟
افزایش سرمایه به سهامداری تعلق می‌گیرد که در تاریخ اجرای مصوبه مجمع عمومی فوق‌العاده شرکت مبنی بر افزایش سرمایه، مالک سهام شرکت باشد.
17 - اوراق جدید ناشی از افزایش سرمایه شرکت را چگونه می‌توان دریافت کرد؟
برای اطلاع از نحوه دریافت اوراق جدید ناشی از افزایش سرمایه هر شرکت پذیرفته شده در بورس می‌توان با قسمت اطلاع‌رسانی تالارهای معاملاتی و یا با امور سهام شرکت مربوطه ارتباط برقرار کرد.
18 - چه فرقی بین سهام سپرده وغیرسپرده وجود دارد؟
سهام سپرده شده در سیستم معاملاتی سازمان بورس قابل معامله می‌باشد و برگه سهم آن توسط سازمان بورس چاپ شده است. اما سهام غیرسپرده در سازمان بورس قابل معامله نمی‌باشد و برگه سهم آن توسط شرکت مربوطه چاپ شده است.
19 - برای سپرده کردن سهام چه باید کرد؟
برای سپرده‌کردن سهام غیرسپرده برگه سهم شرکت، به یکی از کارگزاران بورس در تالارهای معاملاتی تحویل داده می‌شود تا پس از تحویل آن به سازمان بورس، برگه سهم شرکت باطل و برگه سهم سپرده شده توسط سازمان بورس چاپ و سپس تحویل کارگزار مربوطه شود.
20 - سهام شناور آزاد شرکت‌هابه چه معنی است؟
منظور از سهام شناور آزاد مقدار سهمی است که انتظار می‌رود در آینده نزدیک، قابل معامله باشد. یعنی در مالکیت دارندگانی است که آماده‌اند در صورت پیشنهاد قیمت مناسب از سوی خریداران آن را برای فروش ارائه کنند.
21 - پنجاه شرکت فعال‌تر بورس به چه معنی است؟
منظور از 50 شرکت فعال‌تر بورس شرکت‌هایی هستند که قدرت نقدشوندگی سهامشان نسبت به سایر شرکت‌ها بیشتر باشد. به عبارت دیگر تقاضا برای سهام این شرکت‌ها از سایر شرکت‌های پذیرفته شده در بورس بیشتر است.
22 - چگونه پنجاه شرکت فعال‌ترانتخاب می‌شوند؟
انتخاب 50 شرکت فعال‌تر بورس براساس شش معیار، در دوره‌های سه‌ماهه صورت می‌گیرد که همه این معیارها در رابطه با میزان نقدشوندگی سهام است. این معیارها عبارتند از: 1- تعداد سهام معامله شده، 2- ارزش سهام معامله شده، 3- تعداد روزهای معامله، 4- دفعات معامله، 5- میانگین تعداد سهام منتشر شده، 6- میانگین ارزش جاری سهام شرکت.
23 - در چه شرایطی نماد یک شرکت توسط بورس متوقف می‌شود؟
در صورت وقوع هر یک از موارد زیر نماد شرکت متوقف می‌شود: 1- هنگام برگزاری مجامع عمومی، 2- تغییر محل شرکت، 3- تعدیل EPS ، 4 - افزایش سرمایه، 5- تعیین اعضای هیئت مدیره، 6- عدم ارائه اطلاعات شفاف به بورس.
24- درآمد هر سهم (EPS )چیست؟
درآمد هر سهم یا به اختصار EPS ، از تقسیم سود خالص شرکت پس از کسر مالیات، بر تعداد کل سهام شرکت، محاسبه می‌شود.
P/E -25 به چه معناست؟
معیاری است که درآمد سالانه یک سهم را با قیمت بازار آن مقایسه می‌کند و از تقسیم قیمت بازار به درآمد یک سهم (EPS ) بدست می‌آید.
26 - سود تقسیمی هر سهم (DPS )چیست؟
همه ساله شرکت‌ها بخشی از سود خالص را مطابق قانون (ذخیره قانونی) و بخشی را براساس نیاز شرکت نزد خود نگهداری می‌کنند و مابقی را بین سهامداران تقسیم می‌نمایند. بنابراین سود تقسیمی هر سهم از تقسیم کل سود قابل تقسیم به تعداد سهام شرکت بدست می‌آید.
27 - سود شرکت‌ها چه زمانی پرداخت می‌شود؟
طبق قانون تجارت، در صورتی که در مجمع عمومی عادی سالیانه، تقسیم سود تصویب شود، شرکت باید حداکثر ظرف 8 ماه از تاریخ تصویب، DPS را به سهامداران پرداخت کند.
28 - برای اطلاع از نحوه دریافت سود نقدی هر سهم شرکت (DPS )، به کجا باید مراجعه کرد؟
برای اطلاع از مبلغ و نحوه دریافت DPS هر شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار، می‌توان با واحد اطلاع‌رسانی تالارهای معاملاتی و یا با امور سهام شرکت مربوطه ارتباط برقرار کرد.
29 - سود نقدی هر سهم شرکت به چه سهامدارای تعلق می‌گیرد؟
سود هر سهم به سهامداری تعلق می‌گیرد که در تاریخ برگزاری مجمع عمومی سالیانه شرکت، مالک آن سهم باشد.
30 - اندوخته قانونی چیست؟
هیئت مدیره هر شرکت مکلف است هر سال 5 درصد از سود خالص شرکت را با عنوان اندوخته قانونی ذخیره نماید. همین که اندوخته قانونی به 10 درصد کل سرمایه شرکت رسید، ذخیره‌کردن آن اختیاری است.
31 - بازار اولیه چیست؟
بازاری است که در آن اوراق بهاداری که یک ناشر اعم از یک شرکت یا دولت به منظور تأمین مالی خود برای اولین بار (برای عرضه به عموم) منتشر می‌کند، به فروش می‌رسد.
32 - بازار ثانویه چیست؟
در این بازار اوراق بهاداری که قبلاً منتشر گردیده و در دست دارندگان است مورد مبادله قرار می‌گیرد. نمونه متشکل این بازار بورس اوراق بهادار است که از طریق کارگزاران این وظیفه انجام می‌گیرد.
33 - قیمت اسمی سهم یعنی چه؟
مبلغی است که هنگام چاپ و انتشار برگه سهام توسط شرکت بر روی آن نوشته می‌شود. این رقم مطابق ماده 29 قانون تجارت نباید از 10.000 ریال بیشتر باشد اما به طور معمول در اغلب شرکت‌های پذیرفته شده در بورس این مبلغ 1.000 ریال است.
34 - قیمت بازار یعنی چه؟
قیمتی است که براساس آن سهم در بورس اوراق بهادار مورد معامله قرار می‌گیرد.
35 - پرتفوی (سبد سهام بورس) چیست؟
شامل مجموعه‌ای از سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس می‌باشد.
36 - دلیل استفاده از سبد سهام چیست؟
افراد به منظور کاهش ریسک به جای خرید سهم یک شرکت اقدام به خرید سهام شرکت‌های مختلف می‌نمایند به عبارت دیگر نباید تمامی تخم‌مرغ‌ها را در یک ظرف قرار داد.
37 - پذیره‌نویسی چیست؟
عبارت است از فرآیند خرید اوراق بهادار از ناشر و یا نماینده او و پرداخت یا تعهد پرداخت وجه کامل آن طبق قرارداد.
38 - سهام جایزه چیست؟
اگر شرکت برای افزایش سرمایه از محل سود انباشته و بدون دریافت هیچگونه وجهی، سهام جدیدی صادر و به سهامداران ارائه نماید به این نوع سهم، سهام جایزه گفته می‌شود.
39 - سود انباشته چیست؟
شرکت‌های سهامی هر ساله در صورت برخورداری از سود درصدی از آن را به جای پرداخت به سهامداران، با اهداف مختلف در شرکت نگهداری می‌کنند که مجموعه این سودهای نگهداری شده طی سال‌های مختلف سود انباشته گفته می‌شود. این سود در حساب مستقلی نگهداری می‌شود.
40 - بازارگردان کیست؟
شخص حقوقی است که به منظور حفظ تعادل عرضه و تقاضای سهام یک شرکت خاص و افزایش نقدشوندگی آن بر حسب شرایط بازار اقدام به خرید و فروش آن سهم می‌نماید
41 - سهم چیست؟
هرشرکت سهامی به قسمت‌هایی مساوی تقسیم می‌شود که به هر یک از این قسمت‌ها یک سهم گفته می‌شود و معمولا قیمت اسمی سهم در ایران 1000 ریال است. اگربخواهیم سهام را براساس حقوق دارنده سهم طبقه بندی کنیم دو نوع سهم داریم:
سهام عادی
سهام ممتاز
سهامداران عادی که در واقع مالکان اصلی شرکت هستند دارای حقوق و مزایایی می‌باشند که عبارتند از:
حق دریافت سود سهام(EPS)
حق رای دادن درمجامع عمومی عادی و فوق العاده
حق تقدم درخرید سهام جد ید
حق باقیمانده دارایی پس ازانحلال شرکت
حق اطلاع ازفعالیت های شرکت
دارندگان سهام ممتازعلاوه برمزایای فوق الذکر در هنگام انحلال شرکت نسبت به دارندگان سهام عادی در دریافت ارزش اسمی سهام خود اولویت دارند
42 - چه سهمی بخریم؟
باید سهام مورد نظر را پس از مشورت با افراد مورد اعتماد و با مطالعه و تحلیل انتخاب کرد. سرمایه گذاران در بازار سهام علاقمندند به یکی از سه شکل زیر سرمایه گذاری کنند:
سرمایه گذاری کوتاه مدت یعنی سهام خاصی را می خرند و پس از 3 الی 4 ماه می فروشند.
سرمایه گذاری میان مدت که سهام خود را به مدت یکسال نگه می دارند و بعد تصمیم می گیرند که کدام را بفروشند و کدام را نگه دارند.
سرمایه گذاران بلند مدت که بیش ازیکسال سهام خود را نگه می دارند.
البته گروهی هم هستند که هرهفته سهام قبلی را می‌فروشند وسهام جدیدی می‌خرند که اصطلاحا به نوسان گیر مشهورند
43 - حق تقدم چیست ؟
شرکت های بورسی می توانند به منظور توسعه ی فعالیت های خود افزایش سرمایه دهند. افزایش سرمایه به روش های گوناگونی انجام می شود. یکی از روش های افزایش سرمایه که به آن افزایش سرمایه از محل آورده ی نقدی گفته می شود، با انتشار حق تقدم انجام می گیرد. در این روش شرکت به میزان درصد افزایش سرمایه، گواهینامه ی حق تقدم منتشر می کند و آن ها را به سهام داران خود می دهد.
به عنوان مثال فرض کنید شرکتی دارای 1000 سهم است و 50 درصد افزایش سرمایه دهد. در این حالت هر کسی به تعداد نصف سهام خود حق تقدم دریافت می کند. یعنی کسی که 20 سهم داشته، 10 گواهی حق تقدم دریافت می کند. حال سرمایه گذار با سه انتخاب روبروست:
یا در مهلت مقرر به ازای هر حق تقدم مبلغ 1000 ریال به حساب شرکت واریز کرده و در افزایش سرمایه، شرکت می کند. پس از گذشتن مدتی، حق تقدم سهامدار فوق به سهام عادی تبدیل می شود.
در حالت دوم، سهام دار می توان در زمان مشخص شده، گواهی حق تقدم خود را مانند سهام عادی در بازار بورس به فروش برساند. در این صورت وی مبلغ فروش را دریافت می کند و دیگر در افزایش سرمایه، شرکت نخواهد داشت و حق تقدم به خریدار منتقل می شود. محدودیت های خرید و فروش حق تقدم با سهام عادی فرق می کند.
در حالت سوم، سهام دار هیچ کاری انجام نداده و خود شرکت پس از پایان مهلت قانونی می تواند حق تقدم را به فرد دیگری فروخته و پس از کسر مبلغ مجاز، مانده ی فروش را به سهام دار دهد.
44 - توقف و بازگشایی نماد چیست؟
معاملات شرکت‌های بورسی در شرایط خاصی متوقف می‌شود. در این صورت به اصطلاح نماد شرکت بسته می‌شود و سهامداران نمی‌توانند به داد و ستد سهام این شرکت بپردازند.
پس از خروج از وضعیت خاص و بازگشایی نماد شرکت داد و ستد سهام شرکت از سر گرفته می‌شود
45 - توقف نماد؟
در موارد زیر منحصراً بورس پس از دریافت نامه یا پیام الکترونیکی اداره ناشران بورسی سازمان، نسبت به توقف نماد اقدام می‌کند:
الف: قبل از برگزاری کلیه مجامع عمومی صاحبان سهام شرکت‌ها و قبل از برگزاری جلسه هیئت مدیره‌ای که طی آن قرار است در خصوص اختیارات تفویض‌شده توسط مجمع عمومی فوق‌العاده برای افزایش سرمایه تصمیم‌گیری شود.
تمام توقف‌های موضوع این بند 2 روز قبل از برگزاری مجمع صورت می‌پذیرد، بجز برگزاری جلسات مجمع عادی بطور فوق ‌العاده‌ای که تاثیر مستقیم مالی بر شرکت ندارد، از قبیل انتخاب مدیران، بازرس، حسابرس که نماد شرکت باید از یک روز قبل باید متوقف شود.
ب: سه روز قبل از سررسید پرداخت سود علی‌الحساب و سررسیدهای اوراق مشارکت بورس
در موارد فوق پس از دریافت نامه یا پیام اداره ناشران بورسی، سازمان قبل از توقف نماد، زمان و دلیل توقف نماد را از طریق پیام الکترونیکی سامانه معاملات و سایت اینترنتی به اطلاع فعالان بازار می‌رساند.
بلافاصله پس از دریافت نامه یا پیام الکترونیکی اداره نظارت بر ناشران بورسی سازمان در خصوص اطلاع از رویدادهای با اهمیت در شرکت، در صورتی‌که معاملات مظنون به استفاده از اطلاعات نهانی یا دستکاری قیمت یا وجود اخبار بااهمیت در بازار سهم باشد، مدیرعامل بورس و یا سازمان می‌توانند دستور توقف نماد را صادر کند .
در این حالت سازمان بورس بلافاصله پس از دریافت دستور نسبت به توقف نماد اقدام و موارد را تا رفع توقف نماد پیگیری می کند.
در موارد زیر بورس رأساً نسبت به توقف نماد اقدام می‌کند:
1- تغییر در طبقه‌بندی تابلو یا صنعت
2- توقف نماد حق تقدم پس از اتمام مهلت قانونی پذیره‌نویسی
3- وجود اشکالات فنی
4- توقف نماد حق تقدم پس از فروش تمام حق تقدم‌های استفاده نشده و پاره سهام ناشی از افزایش سرمایه
همچنین سازمان بورس جهت پیگیری موارد مشکوک در بازار می‌تواند نماد یک شرکت را حداکثر به مدت 30 دقیقه متوقف کند و موضوع را از مراجع ذی‌ربط استعلام کند. بدیهی است ادامه توقف نماد منوط به نظر مدیرعامل بورس خواهد بود.
بازگشایی نمادها چیست ؟
در صورتی که نمادها با نامه یا پیام الکترونیکی اداره نظارت بر ناشران بورسی سازمان متوقف شود، بازگشایی نماد پس از انتشار اطلاعات جدید توسط اداره ناشران بورسی سازمان و ارسال نامه یا پیام الکترونیکی به بورس صورت خواهد پذیرفت. این گشایش حداکثر یک روز پس از دریافت پیام یا نامه اداره مذکور انجام خواهد شد.
1- بازگشایی نمادهایی که به علت مظنون بودن به استفاده از اطلاعات نهانی، دستکاری بازار یا وجود اخبار بااهمیت در بازار متوقف شده است، با دستور مقام متوقف‌کننده حداکثر ظرف 3 روز کاری پس از زمان توقف بازگشایی خواهد شد.
2- بازگشایی نمادهایی که جهت تغییر طبقه‌بندی متوقف‌ شده‌اند حداکثر 2 روز پس از توقف نماد صورت می‌گیرد.
بازگشایی کلیه نمادها با پیغام بورس بر روی سامانه معاملاتی و سایت اینترنتی بورس حداقل 15 دقیقه قبل از بازگشایی صورت می‌پذیرد
46-نسبت قیمت به درآمد(p/e) چیست ؟
نسبت قیمت به درآمد هر سهم می‌باشد، یکی از ابزارهای مهم برای ارزش‌گذاری سهام شرکت‌ها است. این نسبت نشان می‌دهد که آیا قیمت سهام به نسبت سودی که بین سهامدارانش توزیع می‌کند، ارزش دارد در واقع درجه مطلوبیت سهم را نشان می دهد.
سود هر سهم / قیمت هر سهم = P/E
47-حجم معاملات چیست؟
حجم معاملات در یک سهم را تعداد سهام و یا قراردادهایی که در یک دوره زمانی معین معامله م شوند شکل می دهند این دوره زمانی می تواند یک روزه یا چند روزه باشد.
در یک روند رو به بالا، حجم معاملاتی معنا پیدا می کند هرچه حجم معامله بالاتر باشد روند رو به بالا قوی تر است و سهم فعالتر می باشد.
48-نماد چیست ؟
نماد عبارت است از کد شرکت‌ها که برای سهولت شناسایی و دسته‌بندی آنها در بورس تهران مورد استفاده قرار می‌گیرد. نماد یک شرکت از حرف اول که نشان دهنده صنعتی است که آن شرکت در آن قرار دارد و خلاصه‌ای از نام شرکت در ادامه تشکیل شده است.
به عنوان مثال گروه بانک‌ها، موسسات اعتباری و سایر نهادهای پولی حرف اختصاری این گروه “و” است. “وتجارت”
گروه شرکت‌های سیمانی، آهک و گچ , حرف اختصاری آنها “س” است. ” ستران”
49-شاخص چیست ؟
کلمه شاخص (INDEX) در کل به معنای نمودار یا نشان دهنده یا نماینده می باشد
شاخص کمیتی است که نماینده چند متغیر همگن می‌باشد و وسیله ای برای اندازه گیری و مقایسه پدیده‌هایی است که دارای ماهیت و خاصیت مشخصی هستند که بر مبنای آن می توان تغییرات ایجاد شده در متغیرهای معینی را در طول یک دوره بررسی نمود .
برای محاسبه شاخص یک سال را به عنوان سال مبنا یا پایه فرض کرده و پس از تقسیم ارزش جاری بر ارزش مبنا ( ارزش سال پایه ) آن را در عدد ۱۰۰ ضرب می کنیم . عدد بدست آمده شاخص آن گروه یا دسته مورد نظر را به ما نشان می‌دهد
50-حجم مبنا چیست ؟
حجم مبنا اهرمی است که برای کنترل معاملات و جلوگیری از نوسان‌های کاذب و افت و خیز بی مورد قیمت سهام با معامله چند سهم شرکت ها اعلام شد.
حجم مبنا حداقل تعداد برگه سهامی است که باید مورد معامله قرار گیرد تا سهم در پایان روز در قیمتی به ثبت برسد.
حجم مبنا برای کنترل رشد بی رویه قیمت سهام در سال ۱۳۸۲تصویب شد. براین اساس درابتدای این قانون ودرسال۸۲اساس براین بود که ۱۵% از سهام کل یک شرکت طی یکسال مورد معامله قرار گیرد و روزهای کاری سال۲۵۰روز فرض شده بود که بر آن اساس حجم مبنای روزانه یک سهم ۰۰۰۶/۰ تعداد کل سهام شرکت میشد.
اما از ابتدای سال۱۳۸۳این قانون تغییر کرد و از۱۵درصد به ۲۰% افزایش یافت و حجم معاملات روزانه به ۰۰۰۸/۰ کل سهام شرکت افزایش یافت
51- قیمت پایانی چیست ؟
قیمت پایانـی سهام یک شرکت، به میانگین قیمت‌هایی گفته می‌شود که آن سهم در طول روز، براساس آن قیمت‌ها مورد داد و ستد قرار گرفته است.
اگر حجم معاملات سهم حداقل به اندازه حجم مبنا باشد میانگین محاسبه شده، به عنوان قیمت پایانی سهم در سامانه معاملات ثبت می‌شود، اما اگر حجم معاملات سهم از حجم مبنا کمتر شود به همان نسبت از میزان افزایش یا کاهش قیمت سهم هم کاسته شده و قیمت پایانی، بر این اساس محاسبه و در سامانه معاملات ثبت خواهد شد.
قیمت پایانی سهام قیمتی است که معامله سهم در ابتدای روز بعد، براساس آن قیمت آغاز می شود.
توضیح اینکه لزوما همواره قیمت پایانی سهم، با آخرین قیمت سهم برابر نیست. زیرا قیمت سهام شرکت‌ها، درصورتی می تواند حداکثر افزایش یا کاهش روزانه‌ای را که براساس مقررات، برای آن در نظر گرفته شده است، تجربه کند که حجم قابل توجهی از آن سهم در طول ساعت معاملاتی مورد معامله قرار گیرد (حجم مبنا)
52-دامنه روزانه نوسان قیمت به چه معناست ؟
دامنه نوسان روزانه قیمت سهامدر هر روزنسبت به قیمت پایانی روز گذشته، می‌تواند از ۵+ درصد تا ۵- درصد، تغییر کند و حق تقدم سهام دو برابر این میزان امکان نوسان دارد. در فرابورس نیز دامنه نوسان سهام ۵+ تا ۵- درصد می‌باشد. در عرضه اولیه سهام و روز بازگشایی نماد معاملاتی مطابق شرایطی که در دستورالعمل معاملات ذکر شده است بدون محدودیت در نوسان معامله خواهد شد.
53-ارزش بازار چیست ؟
ارزش بازار(Market Capitalization) به مجموع ارزش روز یک شرکت سهامی عام گفته می‌شود. این ارزش از حاصل ضرب قیمت روز سهام در تعداد سهم‌های منتشر شده توسط شرکت بدست می‌آید.
ارزش معاملاتی یا ارزش بازار بیانگر مبلغی است که تحت تأثیر عرضه و تقاضا در بازار تعیین شده و به طور مرتب افزایش یا کاهش می یابد.
از طریق ارزش معاملات متوجه خواهید شد که یک شرکت تا چه حد بزرگ است و چه تاثیری بر شاخص بازار سرمایه می‌گذارد هرچه ارزش معاملاتی یک شرکت بالاتر باشد تاثیر بیشتری بر روی شاخص کل دارد.
54- حجم معاملات چیست؟
حجم معاملات در یک سهم را تعداد سهام و یا قراردادهایی که در یک دوره زمانی معین معامله م شوند شکل می دهند این دوره زمانی می تواند یک روزه یا چند روزه باشد.
در یک روند رو به بالا، حجم معاملاتی معنا پیدا می کند هرچه حجم معامله بالاتر باشد روند رو به بالا قوی تر است و سهم فعالتر می باشد.